بررسی سناریوهای چهارگانه در مرحله پسا جنگ/ آینده غزه چه میشود؟
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۶۷۲۲۶
یکی از موضوعات مهم در سال ۱۴۰۲ فلسطین، آینده نوار غزه و سکاندار آن پس از طوفان الاقصی است. سکاندار نوارغزه در دهههای گوناگون تغییر کرده است. از زمان اشغال تا کنون مصر، تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی هر کدام در برههای مدیریت این باریکه را پیش از آنکه حماس از سال ۲۰۰۷ کنترل سیاسی آن را به دست بیاورد، بر عهده داشته اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پس از آغاز اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ نوارغزه به واسطه فروپاشی حکومتداری در فلسطین تحت کنترل سیاسی و مدیریت مصر قرار گرفت. این کنترل حدود ۲۰ سال یعنی تا جنگ شش روزه پابرجا ماند تا اینکه با اشغال این منطقه و صحرای سینا غزه هم به کنترل رژیم صهیونیستی درآمد. اما با توافق اسلو در سال ۱۹۹۳، بخشی از مدیریت امنیتی، سیاسی و خدمات شهری نوارغزه به تشکیلات خودگردان فلسطین به رهبری یاسر عرفات واگذار شد.
این واگذاری با چالش و تحولات گوناگونی روبرو گردید. با شروع سال ۲۰۰۵ با توافقی که میان تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس با دیگر گروههای فلسطینی از جمله حماس برای برگزاری انتخابات به منظور تشکیل دولت فلسطین در کرانه باختری و نوارغزه حاصل شد، انتفاضه تقریباً رو به خاموشی رفت و جریانها وارد فضای انتخاباتی شدند.
در حالی که فضای انتخاباتی برقرار بود، عقب نشینی کامل رژیم صهیونیستی از نوار غزه به واسطه عدم توانایی کنترل مقاومت در سپتامبر ۲۰۰۵ اتفاق افتاد و پیروزی بزرگی نصیب فلسطینیها شد. عقب نشینی صهیونیستها بدون هماهنگی و یا حتی مذاکره و امتیاز گیری از تشکیلات خودگردان، وجهه محمود عباس و حامیان پیمان اسلو را در مقابل مخالفان مسیر سازش دچار خدشه کرد.
پس از انتخابات و پیروزی حماس در سال ۲۰۰۶، پارلمان پیشین که در اختیار فتحیها بود در یک اقدام غیرمعمول قوانینی را تصویب کرد تا از اختیارات نخست وزیر انتخابی پارلمان کاسته و به رئیس تشکیلات خودگردان یعنی محمود عباس واگذار شود. این اقدام از سوی حماسیها کودتای سفید نامگذاری شد.
پارلمان جدید فلسطین بالاخره در حالی هنیه را به عنوان نخست وزیر انتخاب کرد که چالش و اختلافات حقوقی، بلوکه شدن اموال تشکیلات خودگردان توسط تل آویو و درگیریهای مسلحانه میان طرفداران حماس و تشکیلات خودگردان در ماههای پایانی سال ۲۰۰۶ به اوج خود رسیده بود. در سال ۲۰۰۶ این درگیریها و اختلافات که از سوی محمد دحلان مسئول امنیتی تشکیلات خودگردان دامن زده میشد، منجر به کشته شدن ۲۶۰ نفر از طرفین فلسطینی گردید.
وضعیت یاد شده جنبش حماس را به سمت اقدام سرنوشت ساز نظامی خود علیه جریان کودتاگر مزدور در داخل و باطل کردن سناریوی خطرناک آمریکایی صهیونیستی سوق داد و حماس در فاصله ۳ روز در ششمین ماه سال ۲۰۰۷ توانست باریکه غزه را تحت کنترل خود بگیرد. رژیم صهیونیستی پس از این اتفاقات محاصره نوارغزه را آغاز کرد. با طوفان الاقصی و تحولات ادامه دار بعد از آن، یکی از مسائلی که مطرح شده است، واگذاری سکانداری نوارغزه به بازیگری جدید است. اکنون سؤالی که وجود دارد این است که پس از طوفان الاقصی چه سناریوهایی پیرامون آینده غزه مطرح است؟
نوارغزه بدون حماس فاقد قدرت خواهد بودنخستین طرح که به نظر میرسد دور از واقعیت هم باشد، بازگشت نوارغزه به دوران پس از جنگ شش روزه و پیش از توافق اسلو است؛ یعنی دورانی که مدیریت سیاسی، امنیتی و نظامی آن در کنترل صهیونیستها بود. تحلیلگران معتقدند که تحقق این سناریو برای رژیم صهیونیستی بسیار هزینه بَر خواهد بود. علیرغم چالشها و ابهامات، پس از طوفان الاقصی نتانیاهو بارها مطرح کرده که ایده او برای نوارغزه پس از جنگ، همین گزینه است. نتانیاهو بارها مخالفت خود با این پیشنهاد را که پس از جنگ کنترل غزه به دست تشکیلات خودگردان فلسطینی بیفتد، اعلام کرده است. نتانیاهو معتقد است میان حماس و تشکیلات خودگردان تقاوتی نیست.
بازگشت نوارغزه به کنترل تشکیلات خودگردان فلسطیناما ایده دوم که به ایده اعلامی آمریکاییها و به ویژه دموکراتها نزدیک تر است، واگذاری نوار غزه به تشکیلات خودگردان فلسطین است. بنی گانتز، رئیس حزب «وحدت ملی اسرائیل» پس از پیوستن به ائتلاف کابینه جنگ بنیامین نتانیاهو بلافاصله خواستار تدوین راهبردی برای خروج از نوار غزه شد و گفت: «ایالات متحده آمریکا نیز هشدارهای لازم را داده بود که اسرائیل نمیتواند برای مدت نامعلومی در غزه باقی بماند.» واشنگتن اصرار دارد که تشکیلات خودگردان فلسطین در نهایت میتواند خلأ موجود را با یکپارچه سازی سیاسی کرانه باختری و نوار غزه پر کند و مسیر رسیدن به راه حل نهایی تشکیل دو دولتی را هموار کند. اما باید توجه داشت که واقعیت تشکیلات خودگردان در کرانه باختری نشان میدهد که اکنون در بحران مشروعیت و محبوبیت بسر میبرد و پذیرش آن از سوی مردم با چالش جدی روبرو است. نظرسنجیهای اخیر هم نشان میدهد تشکیلات خودگردان پس از ۷ اکتبر با کاهش محبوبیت روبرو شده است.
دولت ملی فلسطینی در چارچوب راهکار دو دولتیاما سناریوی دیگر بازگشت به گذشتههای نه چندان دور و نه چندان موفق، یعنی دوران تشکیل دولت وحدت ملی است. هفته گذشته نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین استعفای خود را تقدیم محمود عباس کرد. هرچند او دلیل استعفایش را بحران غزه، نسل کشی صهیونیستها و چالشهای اقتصادی نام برده بود، اما تحلیلگران استعفای او را به رایزنیهای جریانهای فلسطینی با یکدیگر در خصوص دولت وحدت ملی پس از طوفان الاقصی مربوط میدانند. یک روز پس از این استعفای اسامه حمدان از حماس در سخنانی گفت: «ما با گروههای فلسطینی بر سَر تشکیل دولتی برای کمک رسانی به فلسطینیها، بازسازی غزه و آماده سازی برای انتخابات عمومی به توافق رسیدیم.» در این سناریو حماس بخشی از اختیارات خود در نوارغزه را با هدف بازسازی این منطقه به دولت وحدت ملی واگذار خواهد کرد. به نظر میرسد حماس برای بازسازی نوار غزه از این سناریو استقبال میکند.
واگذاری نوارغزه به بازیگر بین المللیاما سناریوی آخر که بیشتر از سوی بازیگران عربی، منطقهای و برخی کشورهای اروپایی دنبال میشود، وجود بازیگر سوم (غیر از دو بازیگر صهیونیستی و فلسطینی) برای کنترل نوارغزه حداقل در برهه بازسازی نوارغزه پس از طوفان الاقصی است.
این سناریو که نشانه آن باز شدن کنترل شده نوار غزه در چارچوب یک توافق منطقهای است، عملیاتی میشود. در این شرایط تضمینهای امنیتی منطقهای و بینالمللی از سوی تل آویو دریافت خواهد شد. علاوه بر ایالات متحده، همسایگانی چون مصر و اردن و همچنین قطر و کشورهایی که روابط خود را با رژیم صهیونیستی در چارچوب پیمان آبراهام عادیسازی کردهاند باید مسئولیت اداره غزه را بر عهده گیرند. البته ناگفته نماند که این سناریو در برههای از سوی نتانیاهو هم مطرح شد. او تاکید کرد که بازیگران مورد تاییدش در این سناریو عربستان و امارات هستند نه قطر یا ترکیه.
جمع بندی
آینده نوارغزه پس از طوفان الاقصی به شرایط این منطقه پس از آتش بس و نوع توافق بستگی دارد و ممکن است تلفیقی از سناریوهای بالا اجرایی شود. اما اکنون و علیرغم گذشت ۵ ماه از جنگ، صهیونیستها میدانند که با سناریوی حذف کامل حماس فاصله زیادی دارند و سناریوی کنار گذاشتن این جنبش از نوارغزه تا تسلط کامل خودشان بر این باریکه دور از دسترس و پر هزینه خواهد بود. ارتش رژیم صهیونیستی اکنون علیرغم خروج نیروهای نظامی خود از شمال غزه، وضعیت این منطقه را در حالت غیر عادی و جنگی نگه داشته تا در کنار حجم تخریب و بحرانهای غذایی و انسانی، حماس را مجبور کند برای بازسازی غزه برخی بازیگران را برای اداره این باریکه دخیل نماید. اقدامات جنایاتکارانه این رژیم مانند حمله به مردمِ چشم انتظار رسیدن کمکهای بشردوستانه در میدان نابلسی غزه را هم میتوان در این راستا تحلیل کرد. به هر ترتیب، به نظر میرسد حتی اگر کنترل نوار غزه به دولت وحدت ملی واگذار شود چنین چیزی گزینهای معقول برای حماس خواهد بود. از سخنان رهبران حماس نیز اینگونه بر میآید که چندان مخالف این سناریو نیستند.
منبع: مهر
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: جنگ غزه طوفان الاقصی تشکیلات خودگردان فلسطین پس از طوفان الاقصی رژیم صهیونیستی دولت وحدت ملی صهیونیست ها محمود عباس نوار غزه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۶۷۲۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسرائیل تهدید به فروپاشی تشکیلات خودگردان کرد
در میان نگرانی فزاینده صهیونیستها از احتمال صدور حکم بازداشت مقامات این رژیم توسط دادگاه لاهه، کابینه رژیم اشغالگر به دولت آمریکا هشدار داد که اگر این حکم صادر شود، اسرائیل تحریمهایی ضد تشکیلات خودگردان اعمال میکند که منجر به سقوط آن میشود. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، در سایه تشدید نگرانیهای مقامات صهیونیست از احتمال صدور حکم بازداشت مقامات سیاسی و نظامی این رژیم توسط دادگاه لاهه به دلیل جنایتهای آنها علیه غیرنظامیان غزه، یک رسانه عبری شب گذشته اعلام کرد که کابینه اسرائیل به دولت آمریکا هشدار داده است که در صورت صدور حکم بازداشت مقامات اسرائیلی توسط دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه اسرائیل تحریمهایی را ضد تشکیلات خودگردان فلسطین اعمال میکند که منجر به فروپاشی و سقوط آن میشود.
وب سایت عبری والا به نقل از مسئولان ارشد صهیونیستی و آمریکایی با بیان اینکه اسرائیل تهدید به فروپاشی تشکیلات خودگردان فلسطین کرده است گزارش داد که «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر و سایر مقامات ارشد اسرائیلی از احتمال صدور حکم بازداشت نتانیاهو و همچنین «یو آو گالانت» وزیر جنگ و «هرتزی هالیوی» رئیس ستاد ارتش اسرائیل و دیگر مسئولان ارشد در پی جنگی که اسرائیل علیه نوار غزه به راه انداخته است به شدت نگرانند.
به گزارش رسانههای عبری کابینه اسرائیل ادعا میکند که تصمیم دیوان بین المللی دادگستری برای صدور حکم بازداشت مقامات اسرائیلی متاثر از فشارهای تشکیلات خودگردان بر دادستانی دادگاه لاهه بوده و بر همین اساس مقامات اسرائیلی به جو بایدن گفتهاند که اگر دادگاه لاهه چنین حکمی را صادر کند اسرائیل تشکیلات خودگردان فلسطین را مسئول آن میداند و با تحریمهای جدی پاسخ آن را خواهد داد که ممکن است منجر به فروپاشی این تشکیلات شود.
بر اساس این گزارش، مسدود کردن انتقال وجوه مالیاتی به تشکیلات خودگردان فلسطین ممکن است یکی از تحریمها علیه این تشکیلات باشد که میتواند آن را به سمت ورشکستگی و سقوط سوق دهد.
این در حالی است که دولت آمریکا با فشارهای زیادی در تلاش برای منصرف کردن دادگاه لاهه از صدور حکم بازداشت مقامات صهیونیستی است و مقامات ارشد آمریکایی اعلام کردند که دولت بایدن نامههایی را به دفتر دادستانی دادگاه لاهه ارسال کرده که در آنها صراحتاً اعلام شده است صدور حکم بازداشت مقامات ارشد اسرائیلی اشتباه بوده و ایالات متحده از آن حمایت نمیکند.
وحشت در محافل صهیونیستی بعد از تصمیم ضد اسرائیلی دادگاه لاههتهدید دادگاه لاهه از سوی برخی از اعضای کنگره آمریکاکدامیک از سران صهیونیست تحت تعقیب دادگاه لاهه قرار میگیرند؟یک مقام ارشد آمریکایی در این زمینه اعلام کرد که ما همچنان در حال ارسال پیامهایی برای دادگاه لاهه هستیم و از این دادگاه میخواهیم که چنین حکمی را صادر نکند؛ زیرا این موضوع منجر به انفجاری بزرگ خواهد شد و اسرائیل با فروپاشی تشکیلات خودگردان پاسخ آن را خواهد داد.
همزمان با افزایش فشارها برای صدور حکم بازداشت مقامات سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی از سوی دیوان بینالمللی دادگستری به خاطر جنایتهای وحشیانه آنها علیه مردم غزه، وب سایت آمریکایی اکسیوس اخیرا فاش کرد که نتانیاهو که نام او در صدر لیست کسانی است که باید حکم بازداشت وی صادر شود از بایدن خواسته تا برای ممانعت از صدور حکم بازداشت وی و سایر مقامات ارشد اسرائیلی توسط دادگاه لاهه کاری انجام دهد.
این وب سایت آمریکایی همچنین گزارش داد که اعضای کنگره از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات دادگاه بینالمللی لاهه را درباره صدور حکم بازداشت علیه مقامات اسرائیلی تهدید و اعلام کردهاند که چنین اقدامی با واکنش آمریکا مواجه خواهد شد.
همزمان با آن رژیم صهیونیستی یک کمپین قضایی و دیپلماتیک به راه انداخته تا از صدور حکم بازداشت مقامات این رژیم توسط دادگاه لاهه جلوگیری کند.
روزنامه عبری هاآرتص اعلام کرد که کارشناسان اسرائیلی در زمینه حقوق بینالملل هشدار میدهند که صدور حکم بازداشت مقامات اسرائیلی ممکن است همراه با تحریمهای جدی از جمله تحریم صادرات سلاح و کالا برای اسرائیل و همچنین سایر تحریمهای اقتصادی همراه باشد.
بر اساس این گزارش، وزارت دادگستری اسرائیل تلاش زیادی برای متقاعد کردن دادگاه لاهه جهت عدم صدور حکم بازداشت مقامات ارشد سیاسی و نظامی اسرائیل انجام داده است و شخص نتانیاهو در حال برقراری تماس با نمایندگان چند کشور امضا کننده منشور دادگاه لاهه است تا آنها را متقاعد کند که صدور حکم بازداشت مقامات اسرائیلی را لغو کنند و یا دست کم آن را به تعویق بیندازند. اما هیچ تضمینی برای موفقیت این تحرکات طرفهای اسرائیلی وجود ندارد.
انتهای پیام/